McCoy Tyner: Eresaluut aan Hartman & Coltrane

De muziek van een klassiek album succesvol nieuwe levenskracht inblazen, is niet iedereen gegeven. Toch bleek de 73-jarige McCoy Tyner, de laatste overlevende van het legendarische John Coltrane Quartet, samen met enkele topmuzikanten, daartoe in staat. Het opzet van de avond bestond erin om songs die John Coltrane samen met zanger Johnny Hartman op plaat zette live op het podium te vertolken. Ten tijde van de originele opnames, die onder het toeziend oog van Bob Thiele plaatsvonden in New Jersey op 7 maart 1963, had pianist McCoy Tyner zijn vaste stek binnen het klassieke John Coltrane Quartet. Het was voor laatstgenoemde een hele uitdaging om te werken met een vocalist en het zou ook bij die ene keer blijven. Jammer eigenlijk want het titelloze album 'John Coltrane and Johnny Hartman' is een vijfsterren plaat die, niet alleen omdat het een buitenbeentje is maar ook omwille van de ijzersterke vertolkingen, ook nu nog tot de grote jazz klassiekers behoort.

Het McCoy Tyner trio, bestaande uit de pianist zelve, bassist Gerald Cannon trad in de AB niet aan met zijn vaste drummer Francisco Mela maar vond in Joe Farnsworth, die zijn sporen onder meer verdiende bij Diana Krall en Pharoah Sanders, een waardige vervanger. Aan dit trio werden tenor saxofonist Chris Potter, die de rol van Coltrane op zich nam en zanger José James toegevoegd. Deze laatste kreeg in ons landje enige bekendheid als muzikaal maatje van Jef Neve waarmee hij de plaatopname 'For All We Know' realiseerde, niet toevallig op hetzelfde Impulse label als jazzreus Trane. Jef Neve en José James creëerden in het recente verleden tevens een gesmaakt programma rond de muziek van de legendarische saxofonist en het mag dus ook geen wonder heten dat één en ander niet ongemerkt aan de neus van Tyner voorbijging en James nu de kans kreeg om aan zijn zijde de wereld rond te toeren.

De start-up van de avond gebeurde via enkele instrumentale nummers waaronder het melodieuze 'Fly With The Wind' ("een nummer dat ik al heel mijn leven speel," dixit Tyner) en 'Ballad For Aisha', een tweede Tyner original. De pianist bouwt deze laatste song aanvankelijk helemaal solo op om hem daarna in handen te geven van zijn muzikanten die mekaar enkele mooie solo's gunnen. De eerste rechtstreekse referentie naar Coltrane gebeurt in de vorm van 'Moment's Notice'.

Zijn typische hamerende speelstijl is door de jaren heen wat afgezwakt maar McCoy Tyner weet nog steeds als geen ander zijn muzieknoten te placeren, om het op z'n Brussels te zeggen. Ondertussen doet Chris Potter het meer dan behoorlijk op de tenor. Niet dat we Trane erbij zouden vergeten, maar plezierig luisteren blijft het alleszins.

Na de eerste drie instrumentale nummers loopt José James het podium op en het mag aan het publieksapplaus duidelijk wezen dat deze zoet gevoicede bariton reeds over een flink aantal Belgische fans beschikt, al houden die zich de rest van de avond wat gedeisd. De fysieke verschijning van de jonge Amerikaanse zanger uit New York mag er zeker zijn en we vermoeden meteen dat, naast 's mans grote muzikale kwaliteiten als vocalist, Jef Neve hier ook wel oog voor zal gehad hebben.

James zet eerst zijn tanden (of beter gezegd zijn lippen) in de wonderschone ballad ' Autumn Serenade'. De zanger kan de vergelijking met Johnny Hartman duidelijk doorstaan. Beiden beschikken ze over een warme bariton en een soepel verende frasering. Alleen het timbre van de twee zangers verschilt enigszins. Johnny Hartman zong op de plaatversie ook ietsje meer laid-back dan José James nu live in de AB. Niettemin kunnen wij van deze versies ten volste genieten.

De volgende ballad, 'Dedicated To You' genaamd, is opnieuw een schot in de roos, zowel qua zang als qua begeleiding. Het smoothly klinkend groepsgeluid dat de muzikanten genereren is er eentje om in te kaderen. Daarna mag het plagende 'You Are Too Beautiful' eventjes uit de pan swingen maar eindigen doet José James met het moeilijkste: een klassieker als 'My One And Only Love' (gecoverd door onder meer Sinatra, Fitzgerald, Martin, Vaughn,...) naar je hand zetten is bijna onbegonnen werk. Hij laat deze dan ook vrij dicht tegen de definitieve versie van Johnny Hartman aanleunen. Geen probleem echter want we noteren het als één van de hoogtepunten van de avond.

Na de gezongen passage van James duiken McCoy Tyner & Co opnieuw de jazzgeschiedenis binnen en trakteren ons nog op een swingend 'In A Mellow Tone' (Duke Ellington) en een Afrikaans aandoend slotakkoord waarvan we de titel helaas zijn kwijtgeraakt.

Er volgen daarna geen bisnummers meer en dus ook niet de verhoopte versies van 'Lush Life' en 'They Say It's Wonderful' en zo blijven dit de enige twee nummers uit de Coltrane/Hartman plaat die we tot onze spijt niet te horen kregen.

Desalniettemin mogen we niet alleen spreken van een bijzonder geslaagde muzikale avond maar bovendien ook van één van de mooiste jazzconcerten van dit bijna voorbije jaar. Thuisgekomen rondom middernacht doken we onze platenkast in en schoven we het Coltrane-Hartman album zachtjes in onze cd-speler om er een uur lang van te genieten. Chill out, Man! Een betere manier om deze dagen de middenvinger uit te steken naar de Halloween gekte bestaat er immers niet.

Shake